Notariskosten: Waar moet ik op letten bij een offerte van de notaris?

Notariskosten: Waar moet ik op letten bij een offerte van de notaris?Je hebt een offerte van een of meer notarissen ontvangen voor de aankoop van een huis, maar waar moet je op letten bij de vergelijking van die offertes? In dit artikel geef ik enkele tips en toelichtingen op de onderdelen van de offertes.

Dit artikel is eerder gepubliceerd op www.vraagdenotaris.nl.

Achtergrond

Over notaristarieven raakt men niet uitgepraat. Vroeger waren er vaste, relatief hoge tarieven voor de onroerend goed zaken, maar lage tarieven voor familierecht zaken als testamenten (‘crosssubsidiëring’ noemden ze dat).

Sinds oktober 1999 kennen we geen vast tarieven meer, maar zijn de notaristarieven vrijgegeven. Het resultaat hiervan na ongeveer 15 jaar is dat de onroerend goed tarieven tot ongekende dieptes zijn gedaald en de familierecht tarieven juist zijn gestegen. Omgekeerde crosssubsidiëring zou je kunnen zeggen…

Tegenwoordig zijn er diverse websites die notaristarieven aanbieden/vergelijken. De bekendste zijn www.degoedkoopstenotaris.nl, www.notaristarieven.nl en www.notaris-vergelijken.nl.

Algemene aandachtspunten bij offerte notaris

In dit artikel beperk ik me tot de offertes die nu worden uitgebracht voor de aankoop van een huis (leveringsakte) en/of een hypotheekakte.

Maar eerst enkele algemene opmerkingen over hoe de tarieven zijn opgebouwd bij de notaris:

  1. De notaris stelt zijn honorarium vast aan de hand van de concrete omstandigheden van de uitgevoerde opdracht. De hoogte van het honorarium is afhankelijk van:
    • de bestede tijd;
    • de kwalificaties van betrokkenen bij de uitvoering van de opdracht;
    • benodigde specialisatie;
    • gevraagde spoedbehandeling;
    • het financiële belang van de zaak.
  2. Op de offerte van de notaris staan werkzaamheden die deels vastliggen op grond van zijn wettelijke taak. Dit zijn de gebruikelijke (standaard) werkzaamheden. Het bedrag van de offerte hoort deze werkzaamheden in ieder geval te dekken. De offerte moet verder duidelijk maken welke werkzaamheden het kantoor ‘gebruikelijk’ noemt en welke ‘extra’ of ‘aanvullend’ zijn.
  3. Het is van belang om te weten wat de financiële gevolgen zijn als de notaris (naast de gebruikelijke werkzaamheden) extra of vervolgwerkzaamheden verricht. Deze werkzaamheden zijn het gevolg van bijzondere omstandigheden in jouw situatie, maar je kunt ook specifiek om extra werkzaamheden hebben gevraagd.
  4. Het is van belang dat je let op de bijkomende kosten. Zo worden bij een akte van levering kadasterkosten in rekening gebracht voor onderzoek bij het Kadaster en het inschrijven van de akte bij het Kadaster, bij een testament kosten voor inschrijving in het Centraal Testamentenregister en bij huwelijkse voorwaarden kosten voor inschrijving in het huwelijksgoederenregister.
  5. De notaris kan zijn offerte op verschillende manieren inrichten. Hij kan een vast bedrag aangeven voor zijn werkzaamheden, een uurtarief of variaties daarop.
  6. De notaris die ‘goedkoop’ lijkt als hij zijn instaptarief noemt, kan uiteindelijk duurder zijn dan de notaris die vooraf het totaal aan kosten laat weten.
  7. De notaris moet over zijn honorarium 21 procent omzetbelasting (BTW) in rekening brengen.
  8. Indien de notaris bij zijn werkzaamheden langere tijd geld voor je in bewaring houdt, zal hij de rente die hij daarover ontvangt, aan je vergoeden.
  9. Bij de verschillende notariële akten zijn verschillende soorten kosten waar je rekening mee moet houden. Zie ook het overzicht kosten op www.notaris.nl.
  10. Voor bepaalde akten in de familiepraktijk gelden maximumtarieven. Als cliënten een beperkt inkomen of vermogen hebben, dan komen zij in aanmerking voor het ‘maximumtarief minder draagkrachtigen’. Zie daarvoor maximumtarieven familiepraktijk op de website van de KNB.
  11. Om een indruk te krijgen welke werkzaamheden de notaris wettelijk verplicht is uit te voeren en welke daarvan gebruikelijk/standaard zijn, kun je de volgende overzichten bekijken:
    1. Lijst van werkzaamheden voor elke notariële dienst
    2. Lijst van werkzaamheden voor een levering
    3. Lijst van werkzaamheden voor een hypotheek

Waar moet ik op letten bij de offerte voor de aankoop van een huis en/of een hypotheek?

geld_huisDe meeste offertes die gevraagd worden gaan over de aankoop van een huis en/of de hypotheek. Daarom noem ik hieronder de belangrijkste aandachtspunten bij die offertes.

  • Kosten koper
    In de offerte moet duidelijk zijn welke kosten bij een levering van onroerend goed voor rekening van de koper komen en welke voor rekening van de verkoper.De koper zal meestal de notariskeuze hebben, omdat hij de kosten van de leveringsakte betaalt (‘kosten koper’). Een goedkope notaris voor de koper kan voor de verkoper echter duur uitpakken. Zie hierna over de royementskosten en lees ook eens dit artikel.
  • Opslagen
    Als de notaris een toeslag rekent voor te late binnenkomst van stukken, bijvoorbeeld hypotheekstukken, weet dan dat hypotheekstukken gebruikelijk pas laat (soms enkele dagen voordat de akte wordt getekend) door de bank aan de notaris worden toegestuurd.Om de notariskosten te beperken is het handig om zo snel mogelijk na het tekenen van de koopakte de hypotheek rond te hebben, zodat de bank tijdig alle stukken naar de notaris kan sturen. 
  • Royementskosten
    De kosten van doorhaling van de hypotheek van verkoper, het zogenaamde royement, worden aan de verkoper in rekening gebracht. Een royementsakte is minder arbeidsintensief dan een akte van levering of een hypotheekakte. De kosten van een royement zijn dus veel lager dan de kosten van een akte van levering of hypotheek. Het is van belang dat de verkopende partij daar goed op let.Tarieven voor het doorhalen van een hypotheek liggen gemiddeld tussen de € 90,- en € 160,- excl. BTW per door te halen hypotheek. Bizarre excessen als € 950,- excl. BTW per door te halen hypotheek heb ik evenwel ook al gehoord.  Voor beslagen gelden vaak hogere tarieven, omdat er vaak meer overleg nodig is. Bedragen boven de € 250 excl. btw per doorhaling zijn niet meer normaal te noemen.Verder werden vroeger Kadasterkosten van doorhalingen ook doorberekend, omdat het Kadaster de notaris voor zijn royementsakte per door te halen hypotheek een bedrag in rekening bracht. Tegenwoordig betaalt de notaris echter 1 vast tarief (2017: max. € 21,00) voor een royementsakte, waarin meerdere doorhalingen plaatsvinden (vaak tientallen, voor meerdere klanten van verschillende dossiers). Een apart tarief in rekening brengen aan de verkoper voor inschrijving van de doorhaling bij het Kadaster is naar mijn mening dan ook niet meer terecht.Steeds vaker wordt in de koopakte opgenomen dat de verkoper de royementskosten tot een bepaald bedrag wil betalen. Als het tarief van de notaris (die door de koper is gekozen) hoger blijkt te zijn dan moet de koper het meerdere boven dat bedrag betalen.
  • Overdrachtsbelasting
    Bij een levering van een bestaande woning moet overdrachtsbelasting over de koopsom (of de marktwaarde als die hoger is) worden afgedragen aan de Belastingdienst.Voor woningen geldt tegenwoordig een tarief van 2% overdrachtsbelasting, voor de meeste andere onroerende zaken geldt 6%. Kijk elders op mijn weblog voor meer informatie daarvoor.
  • Kadaster inschrijvingskosten
    Als de akte bij het Kadaster moet worden ingeschreven (bijvoorbeeld als het gaat om een akte van levering of een hypotheekakte), dan zijn daar kosten aan verbonden. Vraag de notaris naar de geldende tarieven of kijk op de website van het Kadaster. Deze ‘inschrijfkosten’ zijn niet omzetbelasting (BTW) belast. Er zitten in ieder geval 2 aandachtspunten in dit tarief:

    1. Gedeeltelijke percelen
      Als je geen geheel kadastraal perceel koopt, maar een gedeelte van dat perceel (bijv. bij nieuwbouw), dan rekent het Kadaster ook kosten voor inmeting. Deze kosten zal de notaris op zijn nota doorberekenen bij het tarief voor inschrijving van de akte bij het Kadaster. Meer daarover heb ik in dit artikel geschreven.
    2. KIK-tarieven
      Het Kadaster rekent een goedkoper inschrijvingstarief voor leveringsakten en hypotheekakten als deze met een KIK-model gemaakt zijn. KIK staat voor ‘Keten-Integratie-Kadaster’ en betekent dat er een semi-intelligent digitaal model is gebruikt door de notaris. Daarmee kan het Kadaster de kadastrale boekhouding grotendeels geautomatiseerd bijwerken, zodat er minder fouten gemaakt worden en het Kadaster ook kan bezuinigen op personeel. Het tarief ligt dan per akte ca. € 50,- lager dan normaal (2017: € 77,- i.p.v. € 126,-). 
      NB: Niet voor alle hypotheekakten is al een KIK-model beschikbaar (dit wisselt per bank). En niet met elke levering kan een KIK-model gebruikt worden.
      NB: Er zijn notarissen die wel een KIK-model gebruiken, maar toch het hogere inschrijvingstarief in rekening brengen bij de klant. Dat is mijn inziens de klant voor de gek houden. Je kunt een KIK-akte herkennen aan de tekst ‘Einde kadasterdeel’ dat meestal na het kopje ‘Woonplaatskeuze’ in de akte staat (meestal pagina 2).
  • Kadaster onderzoekskosten
    De notaris brengt kadasterkosten in rekening voor zijn onderzoek dat verband houdt met het opmaken van de akte. Bijvoorbeeld of de verkoper wel de eigenaar van het huis is en zo ja, hoe hij dat geworden is.
    U kunt uw notaris om een schatting van de te verwachten kadasterkosten vragen; gemiddeld bedragen deze kosten € 30 – € 60 excl. BTW. Deze zogenaamde ‘recherchekosten’ zijn met omzetbelasting (BTW) belast.Bij het aanvragen van de offerte kan het nuttig zijn door te geven hoeveel kadastrale percelen er overgedragen worden. Vaak wordt er per kadastraal perceel een bedrag gerekend door de notaris voor onderzoekskosten.

Klacht over de nota van de notaris?

Mocht je het niet eens zijn met de nota die de notaris uiteindelijk stuurt, omdat deze bijvoorbeeld afwijkt van de offerte, dan kun je het volgende doen:

  1. Ga in overleg met de notaris om te proberen samen tot een oplossing te komen.

    Zeker als het gaat om de geboden dienstverlening werkt een gesprek voor beide partijen vaak verhelderend en is een oplossing meestal nabij. De KNB heeft enkele tips voor het voeren van een dergelijk gesprek.

  2. Vraag om tussenkomst van de KNB (Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie) .

    Biedt een gesprek geen uitkomst? De KNB kan je, als je dat wilt, met informele tussenkomst helpen bij het vinden van de juiste oplossing. Deze tussenkomst is onpartijdig en vindt plaats door middel van schriftelijke uitwisseling van standpunten. De ervaring leert dat dit in de meeste gevallen alsnog tot een oplossing leidt. Meer informatie is te vinden op de website van de KNB.

  3. Dien een klacht in bij de Geschillencommissie Notariaat.

    Per 1 januari 2013 is de procedure waarbij ringvoorzitters over declaratiegeschillen beslissen vervallen. Ook de mogelijkheid om te klagen over notarissen bij de Nationale Ombudsman is afgeschaft. In plaats daarvan worden notarissen aangesloten bij de Geschillencommissie Notariaat.

    Voordat de Geschillencommissie de klacht in behandeling neemt, krijgen de notaris en de klager vier weken de gelegenheid eerst zelf het probleem op te lossen, overeenkomstig de kantoorklachtenregeling van de notaris.

    De klachten- en geschillenregeling geldt voor geschillen tot €.10.000,-. Voor meer informatie zie www.degeschillencommissie.nl.

  4. Dien een klacht in bij de Kamer voor het Notariaat.

    Je kunt een formele klacht indienen bij de kamer voor het notariaat. Deze klacht moet betrekking hebben op de (foutieve) ambts- of beroepsuitoefening van de (kandidaat-)notaris.

    Neemt de kamer voor het notariaat je klacht in behandeling en spreekt de kamer uit dat de klacht gegrond is? Dan kan de kamer besluiten een sanctie op te leggen aan de notaris. Meer informatie is te vinden op de website van de KNB.

Uiteraard kun je ook nog naar de civiele rechter stappen, maar dat zal met een declaratiegeschil niet snel aan de orde zijn.

Dit artikel is voor het laatst bijgewerkt op 30 november 2015.

Print Friendly, PDF & Email

Hans-Willem Heetebrij

Ik ben notaris/partner bij een notariskantoor. Vastgoed en familierecht zijn mijn specialismen binnen het notariaat. Daarnaast ben ik een fan van Social Media.

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.